Dan is het wettelijk erfrecht van toepassing.

Als er geen testament is gemaakt door de eerststervende echtgenoot, dan treedt tussen de langstlevende echtgenoot en de kinderen “de wettelijke verdeling” in werking.

Zie in deze website onder “wettelijke verdeling”

Er is een onverdeelde erfenis ontstaan. Die moet volgens de gewone regels in overleg tussen de deelgenoten worden verdeeld.

Een “verklaring van erfrecht” is een notariële akte. In die akte legt de notaris een verklaring af over de nalatenschap van de overledene. Zo verklaart de notaris of er een executeur is benoemd, wie dat is en wat de bevoegdheden zijn van die “uitvoerder van de uiterste wil”. Voorts wordt in een verklaring van erfrecht vastgelegd wie de erfgenamen zijn van de overledene. Wanneer de erfgenamen aan iemand van hen of aan een ander volmacht hebben verleend om de erfenis af te wikkelen, wordt dit in de verklaring van erfrecht vermeld. Het is dus een legitimatiepapier voor betrokkenen om over de goederen en gelden van de erfenis te beschikken.

Tot “de boedelnotaris”. Dat is de notaris die belast is met de afwikkeling van de erfenis. Die boedelnotaris beoordeelt of u gerechtigd bent de verlangde inlichtingen te ontvangen. Uiteraard kunt u zich hierover altijd verder laten voorlichten door Fokkema Linssen Notarissen.

De griffiers van de rechtbanken houden een openbaar register; daarin worden krachtens wettelijk voorschrift feiten ingeschreven die voor de rechtstoestand van opengevallen nalatenschappen van belang zijn. De notaris die betrokken is bij de afwikkeling van de nalatenschap moet zich in het boedelregister laten inschrijven. In het register kunt u ook vinden feiten als (beneficiaire) aanvaarding en verwerping.

Dan wordt het lastig. U kunt bijvoorbeeld aan het Centraal Testamentenregister in Den Haag vragen of de overledene een testament heeft gemaakt en voor welke notaris; u kunt  u dan in verbinding stellen met die notaris. Mogelijk dat die uop weg kan helpen. UIteraard kan Fokkema Linssen Notarissen u ook hier verder op weg helpen.

Dan zult u informatie moeten inwinnen bij de familie. En die mogelijk moeten opsporen. U kunt dat ook aan een notaris opdragen. Maar denk wel aan de kosten!
Fokkema Linssen Notarissen kan u hierover verder informeren.

Lees eerst wat de “wettelijke verdeling” tot gevolg heeft. Alle bezittingen gaan naar de langstlevende ouder; de kinderen krijgen een vordering in geld. Soms kan dat wettelijke stelsel ongewenst zijn, bijvoorbeeld omdat:
– de grootte van een nalatenschap een andere fiscale regelgeving vergt; er moet
  aan “estate-planning” worden gedaan;
– tot de erfenis behoort een onderneming of behoren aandelen in een BV die niet
  op naam van de langstlevende, maar op één of meer van de kinderen moet(en) komen;
– de langstlevende is bejaard, invalide of heeft zelf voldoende andere middelen van
  bestaan.

Als de wettelijke verdeling van kracht is door het overlijden van de eerstoverleden echtgenoot, kan de langstlevende echtgenoot de verdeling “ongedaan maken”. Dat moet binnen drie maanden ná het overlijden gebeuren. Dat moet plaatsvinden bij notariële akte. Daarna is er geen weg meer terug. (Natuurlijk verdient het de voorkeur wanneer vóór het overlijden afdoende testamentaire regelingen zijn getroffen).

Estate-planning is het vaststellen hoe iemands erfenis, met inachtneming van de situatie van de familie en andere verkrijgenden, op een fiscaal zo verantwoord mogelijke wijze kan vererven. Door toenemende welvaart en de waardestijging van woningen en aandelen beschikken veel mensen over een aanzienlijk vermogen. De eerste vraag die je bij estate-planning moet stellen is: wie gaan wat erven? De tweede vraag is: wat is fiscaal de meest gunstige regeling (erfbelasting)? Pas wanneer op die vragen antwoord is verkregen, kan worden bezien of de gewenste estate-planning bij testament kan worden vorm gegeven of ook op een andere manier kan worden gerealiseerd, bijvoorbeeld door schenkingen. Deze vragen kunnen dus slechts individueel worden beantwoord. Bij de invulling op het antwoord van de vraag valt te denken aan regelingen als “een vruchtgebruiktestament”, een combinatie testament, een opvullegaat etc., om van erfbelasting en vrijstellingen nog maar te zwijgen.

Indien een echtgenoot van een kinderloos huwelijk overlijdt, is de langstlevende echtgenoot enig erfgenaam; indien er kinderen zijn erft de langstlevende en elk van de kinderen een gelijk (kinds)deel.
Bij ongehuwd samenwonen is dat anders, wanneer je niets regelt erft een partner niets. Om een partner te begunstigen is een testament of samenlevingsovereenkomst nodig. Daarin komt bijvoorbeeld aan de orde of de partner alles erft of dat een deel aan de erfgenamen die volgens de wet geroepen worden vervalt. (In de wet is exact geregeld wie van de familie tot erfgenamen worden gerekend.)

Indien een echtgenoot overlijdt erven de langstlevende echtgenoot en de eigen kinderen van de overledene; dat zijn de kinderen uit een eerdere relatie en de mogelijk uit de bij het overlijden bestaande relatie geboren kinderen.
Indien u wilt dat uw huidige huwelijkspartner uw bezit helemaal of gedeeltelijk erft, moet u daarvoor een (testamentaire) voorziening treffen. Zo’n regeling moet u ook treffen wanneer u niet wilt dat uw bezit ooit via uw kinderen zal toevallen aan uw ex. Een testamentaire regeling is ook nodig wanneer u uw huidige (huwelijks)partner geheel of gedeeltelijk tot erfgenaam wilt achterlaten, maar u niet zou willen dat uw bezit ook bij de kinderen die geboren zijn uit een eerdere relatie van uw (huidige) huwelijkspartner terechtkomt. (Dit gebeurt namelijk als die uw nalatenschap heeft ontvangen en vervolgens zelf overlijdt.)

Indien een partner overlijdt erven de langstlevende partner en de eigen kinderen van de overledene; dat zijn de kinderen uit een eerdere relatie en de mogelijk uit de bij het overlijden bestaande relatie geboren kinderen.
Indien u wilt dat uw huidige partner uw bezit helemaal of gedeeltelijk erft, moet u daarvoor een (testamentaire) voorziening treffen. Zo’n regeling moet u ook treffen wanneer u niet wilt dat uw bezit ooit via uw kinderen zal toevallen aan uw ex. Een testamentaire regeling is ook nodig wanneer u uw huidige partner geheel of gedeeltelijk tot erfgenaam wilt achterlaten, maar u niet zou willen dat uw bezit ook bij de kinderen die geboren zijn uit een eerdere relatie van uw (huidige)partner terechtkomt. (Dit gebeurt namelijk als die uw nalatenschap heeft ontvangen en vervolgens zelf overlijdt.)

In een situatie waarbij kinderen van ieder van de partners en mogelijk die, geboren uit de huidige relatie, in uw nieuwe huishouden worden opgevoed als ware het allemaal eigen kinderen en beide partners komen gelijktijdig te overlijden, dan dient apart te zijn vastgelegd dat de bezittingen uitsluitend en gelijkelijk over alle kinderen moeten worden verdeeld. Trouwens ook de situatie dat een van de partners overlijdt, moet worden geregeld met het oog op de kinderen uit de diverse relaties. Indien een van de partners overlijdt vóór de ander hangt het volledig van een testament af hoe de rechten van de kinderen van de overledene, en die van de andere kinderen zijn veiliggesteld.

Het begint uiteraard met een goed gesprek bij ons op kantoor. U licht uw ideeën toe en samen met ons en uw fiscalist of adviseur bezien we hoe aan die iedeeën het beste vorm gegeven kan worden Een. B.V. moet worden opgericht bij notariële akte. De bedrijfsdoelstelling, bevoegdheden en andere voorwaarden worden in overleg – binnen het kader van de wet – opgenomen in de statuten. De oprichter(s) verkrijg(t)en alle of een deel van de aandelen in die B.V.

U kunt een nieuwe onderneming starten in de vorm van een B.V. In veel gevallen zal een bestaande onderneming (gedreven als eenmanszaak of firma) worden omgezet in een B.V. Uw belastingadviseur zal de eerst aangewezene zijn om u te informeren over de fiscale gevolgen van een bedrijfsvoering in de vorm van een B.V. Wie een B.V. opricht, moet daar kapitaal in storten. Dat kan kapitaal in geld zijn, maar ook dat de lopende onderneming of bepaalde zaken worden ingebracht.
Sinds de invoering van de Flex-BV op 1 oktober 2012 mag het geplaatste kapitaal € 1,– bedragen.

Indien een bestaande onderneming wordt ingebracht in een nieuw op te richten BV, moet een beschrijving worden opgemaakt van de in te brengen onderneming. Dat geldt ook indien bepaalde goederen worden ingebracht. Wordt geld ingebracht, dan moet dit bij voorkeur op een bankrekening worden gestort ten name van de B.V. in oprichting.
Met de invoering van de Flex-BV op 1 oktober 2012 is zowel de accountantsverklaring over de beschrijving als de bankverklaring komen te vervallen.

De kosten zijn afhankelijk van de tijd die wij moeten besteden en van het belang van de zaak. Wordt een onderneming ingebracht, zeker indien daartoe onroerende zaken behoren, is de regeling tijdrovender dan bij volstorting in geld. Zodra wij ons een beeld hebben gevormd van de werkzaamheden, kan een opgave worden gedaan van de te verwachten notariële kosten.

Een B.V. is een (rechtspersoonlijkheid bezittende) onderneming met een in aandelen verdeeld kapitaal. De aandelen luiden op naam. Ze kunnen aan één of meerdere (rechts)personen toebehoren. Een B.V. neem je over door overdracht van die aandelen. Voor zo’n overdracht is een notariële akte vereist.
Als het gaat om de inhoud van de akte moet worden gedacht aan de vraag:
a of de levering wordt gebaseerd op een “overdrachtsbalans” van de B.V. omtrent welke balans de nodige garanties moeten worden gegeven door de verkopende partij en of ook overigens ter zake van de verplichtingen/schulden van de B.V. garanties moeten worden opgenomen
b of de levering plaatsvindt zonder specifieke garanties van de verkoper ten aanzien van de B.V. en de aankoop geschiedt ten bate of schade van de koper omdat deze zich voldoende bekend acht met de B.V.
c of de levering plaatsvindt van een “lege” B.V., anders gezegd, dat de verkoper bij de levering garandeert dat de vennootschap geen bezittingen of schulden/verplichtingen heeft.
Wanneer verkoper en koper speciale regelingen willen treffen zoals bijvoorbeeld een concurrentiebeding, directiewisseling, overeenkomst met betrekking tot de naamswijziging van de vennootschap of wanneer de B.V. waarvan de aandelen worden overgedragen in het bezit is van onroerende zaken (registergoederen) of aandelen in vennootschappen, dient de akte hier specifiek op te worden ingericht.

Naast de financiële jaarstukken en andere gegevens die relevant zijn voor het bepalen van de koopprijs van de aandelen, zult u moeten beschikken over de statuten van de vennootschap, het in bezit van verkoper zijnde eigendomsbewijs van de aandelen (de akte waarbij de aandelen zijn verkregen) of een fotokopie daarvan en het aandeelhoudersregister.

De kosten die verbonden zijn aan het opmaken van een notariële akte, zijn in belangrijke mate afhankelijk van de bestede tijd en het belang van de zaak. Wat moet wel en niet worden geregeld? Een korte akte waarbij de aandelen zonder verdere garanties en bijzondere bepalingen worden geleverd, vergt nu eenmaal minder tijd dan een akte waarbij veel bijzondere voorzieningen en garanties worden gevraagd; nog daargelaten of tot het bezit van de BV onroerend goed of aandelen in andere vennootschappen behoren. Zodra wij enig inzicht hebben in wat er gebeuren moet, kan aan u een schatting van het honorarium worden verstrekt. Schroom niet (na het geven van de nodige informatie) om zo’n kostenopgave te vragen

Notariële, juridische ondersteuning bij het opmaken van het overnamecontract is zeer aan te bevelen. Er moeten vragen worden beantwoord als: is de verkoper bevoegd tot overdracht? Welke verplichtingen zijn er aan de onderneming verbonden, en gaan die mee over? Hoe is het met garantieverplichtingen? Hoe met de overname van personeel? Moet er een concurrentiebeding worden opgenomen? Wat als de waarde van de onderneming anders blijkt te zijn dan was aangenomen, bijvoorbeeld omdat zaken ontbreken of minder waard zijn, of verplichtingen groter zijn dan werd verondersteld? Een notariële akte verdient zeker aanbeveling wanneer wordt afgesproken dat de koopsom niet bij levering maar later (in termijnen) wordt betaald.

U wilt met anderen een goed doel steunen? Een sportclub oprichten? Of dat is al gebeurd maar de bank eist dat u de activiteit in een “rechtspersoon” onderbrengt? U wilt statuten opstellen of wijzigen? Uw vereniging bestaat al enige tijd, maar heeft nog geen statuten of akten; “we zijn ooit gewoon begonnen”.
Wel, hoe pak je dat nou aan en wat zijn de regels…
Voor een vereniging verdient het aanbeveling, vanwege de persoonlijke aansprakelijkheid van bestuursleden, om een oprichtingsakte te laten maken door een notaris, maar het is niet verplicht. Bij een stichting is dit wel het geval.
Dit is zowat de enige algemene regel die hier te geven is. Verder geldt dat elke doelstelling om z’n eigen opzet vraagt. Wat gaat het worden: vereniging of stichting? Wat is het verschil, wat is het beste?
Het beste is om contact op te nemen met Fokkema Linssen Notarissen. Want algemeen geldende waarheden bestaan hier gewoonweg niet.
Voor Algemeen Nut Beogende Instellingen (ANBI) en Sociaal Belang Behartigende Instellingen (SBBI) gelden speciale regels.

Met ingang van 2014 zijn Algemeen Nut Beogende Instellingen (ANBI’s) verplicht informatie over hun functioneren openbaar te maken via een eigen website of via gemeenschappelijke websites die door brancheorganisaties worden aangeboden. Met deze verplichting wordt beoogd dat stichtingen met de status van algemeen nut beogende instelling naar de buitenwereld transparanter worden over:

• hun activiteiten;
• de besteding van gelden; en
• het gevoerde beleid.

Tot de te publiceren gegevens behoren onder meer naam- en adresgegevens, informatie over de doelstelling van de ANBI en de bestuurssamenstelling. Een inspecteur kan ontheffing verlenen als publicatie van de namen van de bestuurders een reëel gevaar oplevert voor de veiligheid van de bestuurders of hun familie.
Daarnaast dienen de hoofdlijnen van een actueel beleidsplan en actuele verslagen van activiteiten te worden gepubliceerd en – binnen zes maanden na afloop van het financieel boekjaar – de balans en staat van baten en lasten met toelichting. De sanctie op het niet voldoen aan de nieuwe regelgeving is het verlies van de ANBI-status.

Let op:

• voor kerkgenootschappen die via een groepsbeschikking zijn aangewezen als ANBI, gelden deze regels pas vanaf 1 januari 2016;
• kerkgenootschappen hoeven de namen van de bestuurders niet te publiceren.

Voor de overige eisen die aan (statuten van) ANBI’s worden gesteld kunt u met Fokkema Linssen Notarissen contact opnemen.

Wij nemen u de zorg uit handen voor het bijwerken van de gegevens van uw onderneming, vereniging of stichting in het Handelsregister. Als het nodig of handig is, verzorgen wij ook voor u een inschrijving ‘i.o.’ in het Handelsregister. U kunt dan snel aan de slag met uw onderneming.

Met name indien makelaars een pand middels een openbare inschrijving willen verkopen, kan mevrouw mr. Petra van Biezen van advies dienen. Zij heeft op dit punt een expertise opgebouwd. Uiteraard kan Fokkema Linssen Notarissen de procedure van de inschrijving met de nodige efficiency en discretie in gang zetten, begeleiden en uitvoeren.

Fokkema Linssen Notarissen kan verzorgen dat een pand vrijwillig in een veiling wordt verkocht. E-mail ons ook inzake de voorwaarden waarop ons kantoor voor een verkoop via een veiling kan zorgdragen. Ook over het aankopen van een pand op een veiling zullen we graag de door u verlangde inlichtingen verstrekken.

Er zijn vele speciale regelingen mogelijk, maar tevens teveel situaties denkbaar om hier een algemeen antwoord te geven.
Om te beginnen zouden we u kunnen informeren over de betekenis van alles dat in uw eigendomsbewijs staat. Daarna kan een speciale regeling worden overwogen. Rust op uw onroerende zaak een erfdienstbaarheid, en wilt u daar verandering in brengen? Wilt u een regeling treffen met uw buren over de toegang van uw erf? Plaatsen uw buren een hoog hek langs de erfafscheiding en wilt u daartegen wat doen? Het is allemaal denkbaar.

Ook het niet gefinancierde deel, dus het deel dat u uit eigen middelen betaalt, moet aan de notaris zijn voldaan op het moment van overdracht. Dat kan contant, of bij voorkeur vooraf per bank, maar ook beschikt Fokkema Linssen Notarissen over een pinautomaat. De notaris zorgt dat de vorige eigenaar de (resterende) koopsom ontvangt nadat alle (hypothecaire) schulden en overige kosten zijn voldaan, welke betalingen eveneens via Fokkema Linssen Notarissen worden verzorgd.

Omdat in Rotterdam vrijwel geen twee huizen gelijk zijn, is geen algemeen antwoord op deze vraag mogelijk. De kosten zijn afhankelijk van de waarde van het pand, complexiteit van de levering, de locatie en noem maar op.
Vraag een vrijblijvende offerte aan Fokkema Linssen Notarissen (per e mail/fax) onder opgave van het adres, de koopsom van het huis en het eventueel benodigde hypotheekbedrag. Omgaand weet u wat u wilt weten.

Ja. Er zijn heel wat onderwerpen die aandacht verdienen. Wanneer moet wat worden betaald? Zijn er milieuconsequenties? Eventuele bodemverontreiniging? Moet ik de woning al voor de oplevering verzekeren? Wat is de 5%-(opleverings)regeling? Wat is bouwrente? Wat zit eraan vast wanneer ik een huis in aanbouw bij nader inzien niet kan of wil afnemen, kan ik het aan een ander doorverkopen? Wat zijn de fiscale gevolgen van zo’n doorverkoop? Wat is mijn positie naar de projectontwikkelaar of bouwer toe?

Ja. U hoeft, mits vooraf duidelijk vastgelegd, niet zomaar te accepteren dat in uw koopwoning later asbest blijkt te zitten. Of er bevindt zich een ondergrondse tank in de tuin, of de bodem is vervuild.

Transacties met de gemeente wijken grosso modo af van andere aan- of verkopen van onroerend goed. Fokkema Linssen is uitstekend toegerust om voor de begeleiding en uitvoering van de juridische levering zorg te dragen.

Een koopgarantwoning is een woning die wordt verkocht door Stichting Woonbron te Rotterdam. We laten hen zelf aan het woord.
“Met Koopgarant koopt u de woning met fikse korting. Dit heeft grote voordelen. U houdt iedere maand geld over voor andere zaken. Of u kunt, dankzij de korting, een grotere woning kopen binnen uw financiële mogelijkheden.”

Koopgarant- of Koopcomfort-woningen zijn woningen die worden verkocht door Stichting Woonbron te Rotterdam. We laten hen zelf aan het woord:
“Bij het kopen van een appartement wordt u automatisch lid van een Vereniging van Eigenaren (VvE), net als de andere bewoners in het complex. Als lid heeft u stemrecht. In de ledenvergadering beslissen de leden samen over het beheer van het complex. De vereniging heeft de opdracht het appartementengebouw in goede staat te houden en Woonbron ziet daar ook op toe. Alle leden betalen elke maand – verplicht – een bijdrage aan de VvE als tegemoetkoming in het gezamenlijk onderhoud en de servicekosten. Om te voorkomen dat de bewoners voor onverwacht hoge uitgaven komen te staan, wordt geld voor toekomstig onderhoud gereserveerd. Om de werkzaamheden en de kosten te spreiden, stelt de VvE elk jaar een onderhoudsplanning op. De technische en administratieve taken van de Vereniging van Eigenaren worden uitgevoerd door de “bestuurder”, zoals dat formeel heet. Bij de meeste VvE’s is dat Triant, een onafhankelijk onderdeel van Woonbron. Triant coördineert onder meer de onderhoudswerkzaamheden aan het appartementsgebouw, sluit een opstalverzekering af en zorgt voor de incasso van de VvE-bijdrage. Door actieve inzet van Triant bent u verzekerd van een goed georganiseerde vereniging.”

Koopgarant-woningen zijn woningen die worden verkocht door Stichting Woonbron te Rotterdam. We laten hen zelf aan het woord:
“Wilt u verhuizen, dan koopt Woonbron de woning binnen drie maanden van u terug. U kunt er dus van op aan dat u de woning binnen een redelijke termijn kwijt bent, zonder daarvoor al te veel moeite hoeven te doen. Daar staat tegenover dat u de woning niet op de vrije markt kunt aanbieden. Koopgarant verplicht u de woning te verkopen aan Woonbron.”

Koopgarant-woningen zijn woningen die worden verkocht door Stichting Woonbron te Rotterdam. We laten hen zelf aan het woord:
In het geval van terugverkoop delen u en Woonbron samen in de waardedaling of de waardestijging van de woning. Dat werkt als volgt. Zodra u wilt verkopen bepaalt een onafhankelijke taxateur de nieuwe marktprijs. Daarbij kijkt hij ook naar de marktontwikkeling. Is de woning in waarde gestegen, dan profiteert u van de helft van de winst en bij een waardedaling delen we samen het verlies. De waarde van verbeteringen die u zelf, op de juiste wijze, in de woning hebt aangebracht, wordt niet gedeeld maar komt geheel aan u ten goede.
Koopgarant laat Woonbron de waarde van de door u aangebrachte verbeteringen apart taxeren en rekent deze voor honderd procent door in de terugkoopprijs.”

Een MVE-woning kun je niet zomaar verkopen; de eigenaar moet de woning altijd terugverkopen aan Woonstad. De prijs moet door een externe, onafhankelijke taxatie worden vastgesteld.

Indien de woning bij verkoop aan Woonstad meer of minder opbrengt dan wat de eigenaar ervoor heeft betaald, wordt dit verschil tussen de eigenaar en Woonstad
binnen na te melden tijdvak verdeeld als volgt:

• één (1) jaar: vijftig procent (50%);
• twee (2) jaar: zestig procent (60%);
• drie (3) jaar: zeventig procent (70%);
• vier (4) jaar: tachtig procent (80%);
• vijf (5) jaar: negentig procent (90%);
• zes (6) jaar en meer: éénhonderd procent (100%).

Koopcomfort-woningen zijn woningen die worden verkocht door Stichting Woonbron te Rotterdam. We laten hen zelf aan het woord:
“Koopcomfort is een koopvorm die bijna hetzelfde is als normale koop. U betaalt de marktwaarde van de woning en profiteert van de totale winst als de woning in waarde stijgt. U heeft echter ook het totale risico van een eventuele waardedaling van de woning. Het belangrijkste verschil met de vrije verkoop is dat Woonbron een terugkooprecht heeft. Als u de woning wilt verlaten, moet u eerst de woning te koop aanbieden aan Woonbron. Woonbron kan de woning dan terugkopen tegen de marktwaarde van dat moment. Als Woonbron geen interesse heeft in de woning, kunt u de woning zelf verkopen.”

Koopgarant/Koopcomfort-woningen zijn woningen die worden verkocht door Stichting Woonbron te Rotterdam. We laten hen zelf aan het woord:
“Als koper van een eengezinswoning met Koopgarant of Koopcomfort kunt u ook gebruik maken van de onderhoudsarrangementen van Woonbron. Wanneer wij onderhoudsarrangementen uitvoeren aan naburige huurwoningen, laten wij u dat weten. U kunt dan aanhaken als u dat wilt. Dat is wel zo gemakkelijk. Te denken valt aan onderhoudswerkzaamheden aan de buitenzijde van de woning, zoals schilderen van houtwerk of het vervangen van kozijnen. Deze werkzaamheden zijn wel voor uw rekening.”

Koopcomfort-woningen zijn woningen die worden verkocht door Stichting Woonbron te Rotterdam. We laten hen zelf aan het woord:
“Als u de woning wilt verlaten, moet u eerst de woning te koop aanbieden aan Woonbron. Woonbron kan de woning dan terugkopen tegen de marktwaarde van dat moment. Als Woonbron geen interesse heeft in de woning, kunt u de woning zelf verkopen.

Onder een appartementsrecht wordt volgens de wet verstaan: een aandeel (bijvoorbeeld één/dertigste) in een gebouw met toebehoren dat de bevoegdheid geeft tot het alleengebruik van een bepaald gedeelte (de woning of bedrijfsruimte) van dat gebouw. Dit aandeel met het daarbij behorende gebruiksrecht vormt het appartementsrecht. De grootte van het aandeel is afhankelijk van de grootte van de (privé)woning / de bedrijfsruimte. Alle appartementseigenaars zijn samen eigenaar van het hele gebouw en de daarbij behorende ondergrond. Een appartementseigenaar (met haar huisgenoten) mag op grond van zijn mede-eigendomsrecht alles gebruiken wat in het gebouw tot gezamenlijk gebruik dient. Het gedeelte waarvan de betreffende eigenaar het uitsluitend gebruik heeft, wordt veelal aangeduid als “privé-gedeelte”. Daar hebben andere bewoners niets over te zeggen (uitzonderingen daargelaten).

Een pand kan worden gesplitst indien het kan worden onderverdeeld in zelfstandige woon- of gebruikseenheden. Voor bepaalde categorieën – afhankelijk van de huurwaarde per zelfstandige wooneenheid – is een gemeentelijke splitsingsvergunning vereist.
Voor vragen over dit onderwerp bent u bij de heer Ron Reevers, manager onroerend goed, op het juiste adres, reevers@fokkemalinssen.nl.

Bij ingrijpende renovatie van een woonhuis kan de financiering in de daarvoor in aanmerking komende gevallen plaatsvinden overeenkomstig een bijzonder overheidsregeling.
Die bijzondere overheidsregeling voor ingrijpende renovatie houdt in dat er financiering plaatsvindt door het aangaan van een lening die na een periode van 15 jaar wordt afgelost door het uitkeren van een subsidie. Ter verzekering van haar belangen en haar rechten wordt ten behoeve van het fonds de lening slechts verstrekt met een bijbehorend recht van hypotheek.

Het antwoord op deze vraag kunt u verkrijgen bij de Stichting Nationaal Restauratiefonds. Het adres van het NRF is: Westendorpstraat 68, 3871 AZ Hoevelaken, telefoon 033 253 94 39.

De wet schrijft voor dat een huis alleen maar kan worden geleverd d.m.v. een notariële akte van levering. Indien een geldlening wordt gesloten met hypotheek, moet dat ook in een notariële akte worden vastgelegd. Het werk van een notaris kenmerkt zich door een onpartijdige opstelling t.o.v. alle bij de transactie betrokken partijen en het bieden van ‘rechtszekerheid’ . Hij/zij dient de belangen van zowel de koper als de verkoper; ongeacht wie de kosten betaalt.

Huizen, grond, bedrijfspanden, schepen en vliegtuigen zijn registergoederen.

• Moet het huis in geval van huwelijk of samenwoning op naam van beide partners worden gesteld?
• Hoe is de financiering geregeld?
• Is er een levensverzekering in geval van overlijden?
• Wie betaalt de premie?
• Moet er een testamentaire regeling worden getroffen of een samenlevingsovereenkomst worden opgemaakt?
• Is het nodig een “voorlopige” koopakte op te maken?

Als de koopovereenkomst schriftelijk is afgesloten met een particulier, is hij bindend. Maar… de koper heeft na ondertekening 3 dagen bedenktijd. Mocht hij gedurende deze 3 dagen van gedachten veranderen, dan kan hij zonder opgaaf van redenen van de overeenkomst af. Bij overeenkomsten met bijvoorbeeld beleggers of ondernemingen ligt het anders. Daar is het moment van overeenstemming tussen koper en verkoper doorgaans zonder meer bepalend.
De notaris kan u ook adviseren over het inschrijven van de koopovereenkomst in de registers van het kadaster.

In de koopovereenkomst wordt vaak opgenomen dat de koper zonder schadevergoeding van de koop af kan als hij er niet in slaagt de financiering rond te krijgen of de eigen woning niet kan verkopen. Ook voor andere gevallen kan in de overeenkomst een regeling worden opgenomen die tot gevolg heeft dat de koop – bij het zich voordoen van die omstandigheden – niet door gaat.
De notaris kan u ook adviseren over het inschrijven van de koopovereenkomst in de registers van het kadaster

Om de koper zekerheid te bieden dat de koopovereenkomst niet wordt gefrustreerd door een beslag of door dubbele verkoop van hetzelfde registergoed is het zeer aan te raden de overeenkomst in te laten schrijven bij het kadaster. Fokkema Linssen Notarissen kan dit uiteraard volledig verzorgen.

Het is gebruikelijk dat na het ondertekenen van de koopovereenkomst door de koper een waarborgsom gestort wordt. Meestal is dit 10% van de koopsom. Dit kan door storting van het geld op een speciale rekening bij de notaris. Wanneer de notaris tijdig ingeschakeld is moet deze er ook op toezien dat de waarborgsom op tijd gestort wordt. In plaats van het storten van een waarborgsom, kunt u als koper ook met de verkoper overeenkomen dat uw bank een “bankgarantie” afgeeft. Deze bankgarantie biedt dan voor de verkoper de gewenste zekerheid.

U kunt een bestaand huis kopen of een nieuwbouwhuis. Bij nieuwbouwprojecten wordt niet alleen een koopovereenkomst gesloten, maar ook een aannemingsovereenkomst. Gewoonlijk laat de bouwer het hele project door één notaris behandelen. U kunt de hypotheekakte laten opmaken door uw eigen notaris. U kunt als koper van een huis uit een bouwcomplex uw eigen notaris voor advies inschakelen.

In dit verband heb ik wel eens gehoord over de “5%-regeling”
Meestal wordt in de koop-aannemingsovereenkomst met de aannemer overeengekomen dat 5% van de aanneemsom bij de notaris wordt gestort. Dit bedrag wordt pas aan de aannemer uitbetaald, als ook de bij de laatste oplevering geconstateerde gebreken in orde zijn gemaakt. In de koop-aannemingsovereenkomst zal veelal sprake zijn van bouw onder garantie van het ” Stichting Waarborgfonds Koopwoningen” (SWK). Deze garantieregeling betekent dat de bouwer bepaalde garanties moet geven voor de kwaliteit van de verschillende onderdelen van het huis. De duur van die garantie hangt af van de aard van het mogelijk gebrek. SWK-garantie beschermt de koper tegen eventueel faillissement van de verkoper/bouwer.

Meestal wordt in de koop-aannemingsovereenkomst met de aannemer overeengekomen dat 5% van de aanneemsom bij de notaris wordt gestort. Dit bedrag wordt pas aan de aannemer uitbetaald, als ook de bij de laatste oplevering geconstateerde gebreken in orde zijn gemaakt. In de koop-aannemingsovereenkomst zal veelal sprake zijn van bouw onder garantie van het “Stichting Waarborgfonds Koopwoningen” (SWK). Deze garantieregeling betekent dat de bouwer bepaalde garanties moet geven voor de kwaliteit van de verschillende onderdelen van het huis. De duur van die garantie hangt af van de aard van het mogelijk gebrek. GIW-garantie beschermt de koper tegen eventueel faillissement van de verkoper/bouwer.

Een huis kan op eigen grond staan, maar het kan ook zijn dat de grond in erfpacht is uitgegeven, meestal door een gemeente. De erfpachter moet dan aan de eigenaar van de grond, de erfverpachter, jaarlijks een vergoeding betalen: de canon. Deze canon wordt meestal voor een bepaalde periode vastgesteld. Wel wordt op het bedrag van de canon vaak jaarlijks een inflatiecorrectie toegepast. De gemeente Rotterdam biedt de mogelijkheid de canon voor een periode (50 of 99 jaar) af te kopen. Met die afkoop is alleen de jaarlijkse betalingsverplichting van de canon opgehouden; de oorspronkelijke eigenaar, de erfverpachter, blijft eigenaar van de grond.

De juridische taal van notarissen, doet soms wat vreemd aan. Voor de overgang van de eigendom van een huis van de verkoper op de koper wordt een notariële akte opgemaakt. Dat is de “leveringsakte”. Zo’n akte wordt ook wel “transportakte” genoemd. Deze akte moet door de verkoper, de koper en de notaris worden ondertekend. Dat tekenen van de akte noemt men ook wel het “passeren” van de akte.

De eigendomsoverdracht van een registergoed (een huis of ander pand) is pas voltooid nadat de notaris een afschrift van de leveringsakte heeft ingeschreven in de openbare registers bij het “Kadaster”. Het Kadaster is een kantoor waar alle registergoederen worden geregistreerd. Daarom heet een huis of ander pand een “registergoed” omdat het is “geregistreerd” in dat Kadaster. Uit die openbare registers, die door iedereen mogen worden ingezien, blijkt wie als eigenaar of erf(ver)pachter van een huis te boek staat gesteld.

• overdrachtsbelasting (voor woningen 2%)
• omzetbelasting (bij de aankoop van een nieuwbouwhuis; dan is geenoverdrachtsbelasting verschuldigd)
• makelaarscourtage (wie gebruik maakt van de diensten van een makelaar, is aandeze provisie verschuldigd)
• notarishonorarium (voor de werkzaamheden van de notaris voor de akte van levering en/of hypotheek)
• kadasterkosten (voor het onderzoek door de notaris in het Kadaster en de inschrijving van de levering en de hypotheek)
• zakelijke lasten en belastingen (de koper betaalt de Onroerende Zaak Belasting, rioolrecht en waterschapsbelasting voor de rest van het jaar).

Natuurlijk kunnen wij het antwoord op de vraag naar de kosten voor een hypotheekakte of leveringsakte alleen voor Fokkema Linssen Notarissen geven. Vroeger waren de tarieven voor alle notariskantoren hetzelfde, nu kennen ze elk hun eigen tarief. Het bedrag van het honorarium is afhankelijk van vele factoren zoals het belang van de zaak, de ligging van het registergoed, de hoogte van het hypotheekbedrag enz. In beginsel is dat een vast bedrag. Maar het onderzoeken of opnemen van bijzondere regelingen, kan aanleiding zijn tot verhoging van de prijs. Uiteraard zal daar met u vóóraf door Fokkema Linssen Notarissen overleg worden gepleegd.
De kosten voor het Kadaster hebben betrekking op de inschrijving in de Openbare Registers en recherchekosten. Het zijn vaste tarieven die afhankelijk zijn van een aantal factoren, zoals bijvoorbeeld: gaat het om een geheel (uitgemeten) of een gedeeltelijk perceel.

Ja. Wij kunnen een nuttige rol spelen bij de financiële verdeling die voortvloeit uit een echtscheiding. Huis, hypothecaire schuld, betaalde levensverzekeringspremies, aandelen, een bedrijf, leningen… alles komt aan de orde. Wij voorkomen dat de zaak op scherp wordt gesteld en streven ernaar de procedure te bekorten en te verzachten door waar mogelijk als “mediator” op te treden, soms ook tussen advocaten van de partijen.
En de kosten? Wij geven op basis van de geschatte tijd een passende begroting vooraf.

Wanneer u gerechtigd bent met anderen tot een erfenis, moet die erfenis worden verdeeld. Ter voorkoming van problemen of gevoeligheden, verdient het de voorkeur de behandeling van een nalatenschap en daarmee de verdeling aan Fokkema Linssen Notarissen op te dragen.

Het nieuwe erfrecht geldt met ingang van 1 januari 2003.

Ingrijpend veranderd zijn de volgende onderwerpen.
– De positie van de langstlevende echtgenoot, wanneer van een echtpaar met
kinderen, een echtgenoot overlijdt.
– Het recht van de kinderen op een minimum (wettelijk) erfdeel (“de legitieme
portie”).
– De bevoegdheden van de executeur (“de uitvoerder van de uiterste wil van de
overledene”).

De echtgenoot en de kinderen zijn erfgenaam van de overleden ouder; ieder voor een gelijk deel. De langstlevende ouder is dus erfgenaam voor een kindsdeel. Naast de regeling van dat erfgenaamschap wordt de “wettelijke verdeling” van kracht. Die wettelijke verdeling houdt in:
de hele nalatenschap van de eerstoverleden ouder gaat in eigendom over op de andere ouder; die erft dus het totale bezit. De schulden van de nalatenschap moeten worden betaald door de langstlevende ouder.
En de kinderen dan?
Ieder kind erft (als erfgenaam) een vordering op de langstlevende echtgenoot ten belope van de waarde van zijn/haar kindsdeel. Zij kunnen het bedrag van hun erfdeel evenwel niet opeisen gedurende het leven van de langstlevende ouder! Pas als de langstlevende ouder ook overlijdt, ontvangen de kinderen dat bedrag van hun erfdeel van de eerstoverleden ouder.
En als de nog levende echtgenoot die verdeling niet wil?
De langstlevende kan de wettelijke verdeling binnen drie maanden na het overlijden bij notariële akte ongedaan maken. De erfgenamen zullen dan onderling tot een andere verdeling (moeten) overgaan.

U hebt wel het recht op uw kindsdeel, maar kan dat recht niet opeisen. Overigens zijn er in de wet nog enkele gevallen genoemd waarin u het erfdeel eerder kan opvragen, zoals wanneer de langstlevende ouder failliet wordt verklaard of ten aanzien van de langstlevende ouder de schuldsaneringsregeling natuurlijke personen van toepassing wordt verklaard. Bij testament kunnen ouders de gevallen waarin het erfdeel eerder kan worden opgeëist uitbreiden. U kunt bijvoorbeeld regelen dat de kinderen hun erfdeel ná het bereiken van een bepaalde leeftijd kunnen opeisen, of als de langstlevende ouder wordt opgenomen in een zorginstelling, of als de langstlevende (her)trouwt of emigreert.

Dan zal het eigen vermogen van de langstlevende ouder moeten worden aangewend om de vordering c.q. het erfdeel van de kinderen uit te keren. Heeft de langstlevende ouder alles opgemaakt is er dus niets meer voor de kinderen over.

Bij die vraag denk ik aan het volgende.

Monica Lewinsky?
Vader valt op en (her)trouwt met een nieuwe blom! Moeder verdrijft haar eenzaamheid op een cruise, ontmoet en (her)trouwt een reisgenoot en samen cruisen ze haar (mijn) geld erdoor! Wat blijft er over van de vordering vanwege het niet uitgekeerde erfdeel? Zeker als de langstlevende ouder hertrouwt zonder het maken van huwelijksvoorwaarden. Om nog maar te zwijgen van het geval dat er verzuimd wordt een testament op te maken.

Waar blijft opa’s zakhorloge?
Immers wanneer mijn ouder vóór de tweede echtgenoot overlijdt, is de wettelijke verdeling van toepassing! Heel vaders nalatenschap (daarbij inbegrepen wat hij van moeder erfde) wordt verkregen door die stiefmoeder! Ook het zakhorloge van opa dat mijn vader erfde! En het idee dat dat dan later terecht komt bij de familie van de stiefmoeder! Om dan nog maar te zwijgen over het idee dat de stiefmoeder zelf kinderen heeft (NB voor vader kun je ook uiteraard moeder invullen).
De wet heeft hier (het stiefoudergevaar) inderdaad een stokje voor gestoken. Hoofdregel is, als gezegd, dat kinderen hun erfdeel in geld niet kunnen opeisen gedurende het leven van de langstlevende ouder. Wanneer evenwel die langstlevende ouder hertrouwt, hebben kinderen het recht goederen uit de nalatenschap van de overleden ouder te verlangen met een waarde van ten hoogste het bedrag van de vordering plus rente. Dat (wils)recht ontstaat (in vier geregelde gevallen) voor het eerst op het tijdstip dat de langstlevende ouder aangifte doet bij de Burgerlijke Stand van het voorgenomen huwelijk. Zo’n recht om bij of na hertrouwen van de nog levende echtgenoot in weerwil van de regels van de “wettelijke verdeling” (je hebt als kind recht op een niet uit te keren erfdeel in geld), goederen uit de nalatenschap van de overleden ouder op te eisen, wordt “wilsrecht” genoemd. De langstlevende ouder krijgt over het betreffende goed voor de periode dat de ouder nog leeft een vruchtgebruik en het kind (de hoofdgerechtigde) de eigendom.

Een kind kan geheel of gedeeltelijk onterfd worden. Daartegen kan niets worden ondernomen. Iets anders is, dat kinderen – en in bepaalde gevallen personen die hun plaats vervullen – dwingendrechtelijk aanspraak kunnen maken op een deel van de waarde van de nalatenschap. Dit deel noemt men “de legitieme portie”.

De legitieme portie van een kind bedraagt – zeer kort door de bocht gezegd – de helft van de waarde die het kind in de nalatenschap van de overledene zou toekomen, wanneer deze geen testament zou hebben gemaakt; dus de helft van een kindsdeel.

Het beste is dat het kind zich in verbinding stelt met een notaris. Er zitten aan dat “beroep doen op je wettelijk erfdeel” nogal wat haken en ogen. Het verdient de voorkeur dat die vraag gesteld wordt aan de notaris die (door de erfgenamen of executeur) belast is met de behandeling van de nalatenschap.

Door aanspraak te maken op je legitieme portie ontstaat een geldvordering. Een legitimaris is – als zodanig – géén erfgenaam. Bij gedeeltelijke onterving kan de vordering bestaan naast erfgenaamschap. Op het berekende bedrag van de legitieme portie wordt in mindering gebracht de waarde van de door de overledene aan het kind gedane giften en de waarde van hetgeen het kind van de overledene erft of zou kunnen erven.

U hebt uitsluitend recht op een bedrag in geld (tenzij een “wilsrecht” bij hertrouwen van de overledene van toepassing is).

Dat geld moet worden uitbetaald door de erfgenamen. U kunt het dus opvragen bij de notaris die de nalatenschap behandelt of bij de executeur. En als die er niet zijn: bij de erfgenamen. Let wel op het volgende! Wanneer de overleden ouder gehuwd was en de wettelijke verdeling van toepassing is, gaat de vlieger niet op. Ook dan kan het kind dat een beroep deed op zijn/haar wettelijke erfdeel dit eerst ontvangen op het moment van overlijden van de langstlevende ouder. Dat geldt ook wanneer de overleden ouder niet getrouwd was, maar een samenlevingsovereenkomst heeft gesloten met een partner en in een testament heeft bepaald, dat bij een eventueel beroep op een legitieme portie, uitkering van het geld eerst hoeft plaats te vinden wanneer ook de langstlevende partner komt te overlijden.

Ja. Maar daar past wel een kanttekening bij. Na overlijden moet de echtgenoot financieel ongestoord kunnen doorleven. Om de langstlevende te beschermen tegen gehele of gedeeltelijke onterving kan volgens de wet de langstlevende het vruchtgebruik opeisen. De nog levende echtgenoot kan verlangen het vruchtgebruik van de inboedel en het woonhuis en – voorzover nodig voor zijn/haar verzorging – het vruchtgebruik van de andere goederen van de nalatenschap wordt afgegeven (verzorgingsvruchtgebruik).

In de eerste plaats verwijzen we naar de rubriek “Echtpaar met kinderen; wettelijke verdeling” in deze website. Daar kunt u zien hoe de erfenis van een ouder vererft in bedoelde situatie wanneer er géén testament is. Dan geldt het wettelijk erfrecht, dus “de wettelijke verdeling”. Daarnaast kan het zinvol zijn om in een testament de eventuele voogdij of bewind of beide te regelen.
Ook voor besparing van erfbelasting kan het zinvol zijn om een testament te maken. Een zogenaamde ’tweetrapstestament’; ook wel ‘Radartestament’ genoemd.

Dat alles kan niet in een kort bestek worden gemeld. U kunt de wettelijke verdeling geheel uitsluiten. U kunt ook op bepaalde onderdelen daarvan afwijken. Te denken valt aan het volgende.
– De omvang van de nalatenschap is zodanig dat een andere wijze van vererving om
fiscale redenen voorkeur geniet. Zie het zogenaamde ’tweetrapstestament’; ook wel
‘Radartestament’ genoemd.
– Ik wil bijvoorbeeld de erfdelen wijzigen of één of meer van de kinderen uitsluiten als
erfgenaam.
– Ik wil niet dat de langstlevende van ons door kinderen kan worden gedwarsboomd door
“de wilsrechten” (tegen “het stiefoudergevaar”); daartoe kunnen deze wilsrechten worden
uitgesloten.
– Ik vind dat de kinderen hun erfdeel in meer gevallen dan de wet voorschrijft moeten
kunnen opeisen, bijvoorbeeld ook in het geval mijn echtgenoot hertrouwt of gaat
samenwonen, of emigreren of wordt opgenomen in een zorginstelling.
– Ik wil dat mijn kinderen een hogere rentevergoeding krijgen over het niet
uitbetaalde erfdeel (bijvoorbeeld om fiscale redenen).
– Ik wil de vordering van de kinderen ook opeisbaar maken als mijn echtgenoot
hertrouwt of gaat samenwonen of een bepaalde leeftijd (bijvoorbeeld 65 jaar) bereikt.
– Ik wil een bepaling opnemen dat wat mijn kind van mij erft niet toevalt aan de
echtgenoot/levensgezel van dat kind, wanneer ze uit elkaar gaan
(“uitsluitings- of privéclausule”).
– Ik wil dat wat mijn echtgenoot nalaat (krachtens “de wettelijke verdeling”) bij haar
overlijden niet toekomt aan anderen dan mijn kinderen, althans voorzover het
geërfde nog aanwezig is (“tweetrapsmaking”).
– Mijn echtgenoot heeft kinderen; ik wil deze stiefkinderen in de verdeling betrekken
als waren het mijn eigen kinderen.
– Ik wil de voogdij over mijn minderjarige kinderen regelen.
– Ik wil dat er tot een door mij bepaalde leeftijd toezicht is op de besteding door mijn
kinderen van wat ze van mij hebben geërfd (“bewind”).
– Ik wil mijn echtgenoot of één van de kinderen of een derde tot executeur
(bij een uitgebreide taakomschrijving ook te noemen: “afwikkelingsbewindvoerder”) benoemen.

Indien één van de echtgenoten overlijdt en géén kinderen achterlaat is de ander de enig erfgenaam. Maar denk wel dan aan de vraag hoe de situatie is als de langstlevende van een kinderloos echtpaar overlijdt. Wie moet dan erfgenaam zijn en wie gaat dan alles voor u regelen. Het benoemen van een executeur is daarom van groot belang en het geeft u rust.

Dat is een goede vraag. Want wat laat die langstlevende na? Zijn of haar erfenis, met daarbij inbegrepen wat hij/zij van de eerstoverledene heeft geërfd! Zeker wanneer het overlijden vlak na elkaar heeft plaatsgevonden bijvoorbeeld t.g.v. een gezamenlijk auto-ongeluk. En wie krijgt dan de erfenis van de langstlevende? Bovendien: wie moet alles regelen! Het is dus zeer verstandig om een executeur aan te wijzen.

In een testament kunt u een “tweetrapsmaking” opnemen (zie elders daarover). U kunt daarmee bepalen dat wat uw echtgenoot onverteerd van uw nalatenschap heeft over gehouden op het tijdstip van zijn/haar overlijden, moet worden uitgekeerd aan een door u zelf aan te wijzen persoon. Dat kan bijvoorbeeld zijn uw familie of één of meer van hen.

De wettelijke verdeling kan ook voor kinderen van je echtgenoot gelden, mits je die kinderen tot erfgenaam benoemt naast eigen kinderen. (art: 4-27BW”Assepoesterartikel”)

In de wet is geen bepaling opgenomen dat samenwonenden van elkaar erven. Wel is het mogelijk om bij testament alle regelingen voor gehuwwden op samenwonenden van toepassing te verklaren. Voor samenwonenden is het opstellen van een samenlevingsovereenkomstcontract en een testament van groot belang!

Eerst moet u voor u zelf vaststellen “wat wil ik aan mijn partner nalaten?” Mijn aandeel in de inboedel? Mijn aandeel in het gezamenlijke huis? Of wil ik ook dat mijn partner de goederen van de inboedel, die alleen van mij zijn, erft? Of óók het mij (alleen) toebehorende huis? Of wil ik dat mijn partner alles wat ik (privé) bezit erft; dus mijn enig erfgenaam wordt?

U kunt laten opmaken: een samenlevingsovereenkomst én (meestal) twee testamenten.

In een samenlevingsovereenkomst legt u met uw partner ondermeer vast:
– de onderlinge financiële verhouding (hoe het zit met de bijdrage aan de huishouding)
– door wie het, gemeenschappelijke, huis is gefinancierd
– overzicht van de inboedelgoederen: van wie is wat (indien gewenst)
– een verblijvingsovereenkomst.
Dat laatste is het belangrijkste. De samenwoners bepalen daarin – althans als zij die regelingen wensen – dat de goederen (inboedel en/of huis, enz.) die aan hen in gemeenschap, dus in mede-eigendom, toebehoren bij overlijden van één van hen in eigendom overgaan aan de langstlevende. Het is mede om successiebelasting te besparen dat dit wordt opgenomen in een samenlevingsovereenkomst. Er moet op gelet worden dat deze regeling goed is afgestemd op een te maken testament.

Wanneer u geen testament hebt gemaakt, erft uw partner uw privé-bezit niet. Uw wettelijke erfgenamen erven. En als u die niet hebt, uw ouders, broers en zussen of verder verwijderde bloedverwanten. Wilt u dat uw bezit geheel of gedeeltelijk wordt geërfd door uw partner, dan zult u dus een testamentaire regeling moeten treffen.

U moet bij u zelf te rade gaan of u niet een soortgelijke regeling moet treffen als de wet voorschrijft of de notariële praktijk in testamentaire regelingen toepast voor gehuwden (een soort testamentaire wettelijke verdeling). Dat hangt af van wat uw (uiterste) wil is. U zult de belangen van uw kinderen ten opzichte van de belangen van uw partner moeten afwegen. U moet u zelf afvragen of u aan uw partner alleen het recht van gebruik van uw huis wilt nalaten of ook uw inboedel. Wilt u misschien dat uw partner alles erft. Het is raadzaam dat u dat overlegt met een notaris.

Dat hangt af van wat de (uiterste) wil is. Wat hiervoor staat over de situatie dat er wel kinderen zijn, moet u ook aan het denken zetten. U kunt bijvoorbeeld bepalen dat alles wat u bezit voor uw partner is. U kunt daaraan toevoegen een zogenoemde “tweetrapsmaking” (zonder bewaarplicht). Dat betekent dat u bepaalt dat wat u aan uw partner hebt nagelaten, na zijn/haar overlijden moet toekomen aan iemand anders, althans voor zover er nog iets over is van wat u aan uw partner hebt nagelaten. Dat kan met name van belang zijn wanneer uw partner vrij snel ná u overlijdt. En verder luidt het advies: raadpleeg een notaris!

U kunt een executeur aanwijzen. Die kunt u beperkte of uitgebreide bevoegdheden geven om uw erfenis af te wikkelen.

Ja. Soms is het gewenst om bepaalde regelingen die u in uw testament hebt getroffen te laten uitvoeren door een ander persoon dan één van de erfgenamen; of door de verstandigste van uw kinderen. Ook als er mogelijk meningsverschillen tussen de kinderen ontstaan, kan het van belang zijn dat een executeur is aangewezen, of eventueel een afwikkelingsbewindvoerder.

Mijn kind(eren) wil(len) (na de scheiding) niets meer met mij te maken hebben. Ik moet er niet aan denken dat die kinderen mijn erfenis delen. Onterven van een kind kan dus niet, maar wat moet ik doen om hun (erf)recht zoveel mogelijk te doen beperken?
Je kunt het erfrecht van de kinderen beperken door de volgende maatregelen. Lees overigens eerst de vraag onder “Legitieme portie/onterven”.
– Je kunt je kind onterven; bepalen dat het kind niets uit de nalatenschap verkrijgt. Het onterfde kind zal dan een beroep op zijn/haar legitieme portie kunnen doen (de helft van een kindsdeel). Je bereikt door de onterving dat het kind buiten de verdeling wordt gelaten en dus niet dwars kan liggen. Bovendien wordt de eiser nooit erfgenaam, omdat hij/zij nu eenmaal is onterfd.
– Je kunt je kind “in de legitieme stellen”; bepalen dat het kind niet meer krijgt dan het bedrag van het dit kind toekomend wettelijk erfdeel.
– Wanneer je samenwoont kun je testamentair bepalen dat het kind de legitieme portie pas krijgt uitgekeerd als óók je partner is overleden. Je moet dan wel een notarieel samenlevingsovereenkomst hebben gemaakt. Je kunt aan het kind dingen uit je nalatenschap vermaken die andere erfgenamen liever niet willen hebben. Wat je aan een kind (legitimaris) nalaat (legateert), komt in mindering op het dit kind toekomend wettelijk erfdeel (“het boedelbakartikel”). Je kunt een executeur aanwijzen en die zoveel mogelijk bevoegdheden geven; daarmee beperk je de zeggenschap over de bezorging van je stoffelijk overschot en de verdeling van de erfenis van de kinderen.
– Je kunt het vermogen dat je kind erft onder bewind stellen. Er is dan een bewindvoerder die de zeggenschap over het door het kind geërfde vermogen voert. Dat beperkt dus de vrijheid van dat kind om te beschikken over zijn erfdeel.

Dan moet u in een testament een regeling treffen. Eén van de methoden is het “over de hand” erven. Het wordt ook wel een “tweetrapsmaking” genoemd. U laat dan uw kind of uw partner erven, waarbij u bepaalt dat die erfgenamen, wanneer zij overlijden, uw erfdeel moeten nalaten aan bepaalde door u genoemde personen; bijvoorbeeld hun kinderen (uw kleinkinderen). “Over de hand erven” kan met en zonder bewaarplicht. “Met bewaarplicht” houdt in dat het geërfde in stand moet blijven. Als u niet kiest voor bewaarplicht, kan de erfgenaam het geërfde opmaken. De keuze “met bewaarplicht” kan overigens slechts binnen een beperkte familiekring worden uitgebracht en verdient ook niet de voorkeur. Uiteraard kan zo’n “tweetrapsmaking” later problemen opleveren. Bij overlijden van de erfgenaam aan wie u die last hebt opgelegd, moet worden nagegaan wat van uw erfdeel nog niet is opgemaakt. Vooral als er veel tijd verstreken is, is dat lastig. Daarom verdient de voorkeur de last voor een bepaalde, niet al te lange, tijd te laten gelden.

U kunt dan een “tweetrapsmaking” maken. Zie daarover de rubriek: “Tweetrapsmaking”; mijn erfgenaam oké, maar zijn/haar erfgenamen niet!

De successiebelasting wordt berekend over de waarde van de verkrijging door de betreffende erfgenaam. Dus vastgesteld moet worden wat de waarde van de erfenis is. Zijn de echtgenoten in algehele gemeenschap van goederen getrouwd geweest, dan is dat dus de helft van hun gezamenlijk bezit. De vordering die de kinderen verkrijgen op de langstlevende vanwege de wettelijke verdeling, is als regel gelijk aan de waarde van hun erfdeel.

Die vraag is in dit bestek niet volledig te beantwoorden. Het is van veel factoren afhankelijk. We noemen de leeftijd van de echtgenoten; het onderlinge leeftijdsverschil; de vraag of er wel of geen huwelijksvoorwaarden zijn; uiteraard de grootte van het vermogen; welke pensioenvoorzieningen er zijn, enz. Wilt u daar het fijne van weten, dan luidt het advies: “Fokkema Linssen Notarissen raadplegen!”

Voor een gericht persoonlijk of zakelijk advies door een (kandidaat-)notaris van maximaal één uur rekenen wij exclusief BTW € 145,00. (Incl. BTW € 172,55.) Voor een informatief gesprek van ten hoogste een half uur voor particulieren wordt geen honorarium berekend.

U moet aan Fokkema Linssen Notarissen opgeven wat u in uw testament wilt regelen. Dat kan per telefoon, brief, fax of e-mail; meestal zal dat evenwel plaatsvinden in een persoonlijk, na voorafgegane afspraak, onderhoud op ons kantoor. U geeft aldus aan wat u wilt regelen. U dient uw legitimatiebewijs mee te nemen. Maak ook een lijstje van de personen of instellingen die u tot erfgenaam wilt benoemen of aan wie u een legaat wilt maken.

Wel, dat is net als bij de tandarts: het hangt af van hoe uitgebreid de behandeling is. Het door Fokkema Linssen Notarissen te berekenen honorarium is afhankelijk van de bestede tijd aan het testament, de besprekingen en het redigeren en tekenen. Dat zal duidelijk zijn. Fokkema Linssen Notarissen hanteert voor bepaalde testamentvormen vastgestelde tarieven. Maar dan moet wel aan bepaalde voorwaarden worden voldaan:
– de bespreking waarin de inhoud van het te maken testament wordt besproken, “het intakegesprek” mag niet meer dan drie/vierde uur belopen
– de tekst van het testament moet geheel of nagenoeg geheel gelijkluidend zijn aan de door ons kantoor gebruikte modelteksten
– de in het testament te verwerken gegevens moeten in één keer volledig worden aangereikt.

Wordt er meer tijd besteed aan het testament of worden er bepalingen veranderd of toegevoegd, dan zijn er meer kosten.

Het volgens de te besteden (extra) tijd te berekenen honorarium wordt desgevraagd apart, als kostenraming, aan u opgegeven.